Ebeveynler sıklıkla , ‘Çocuğum uyaran eksikliği mi yaşıyor? ‘ , ‘Çocuğum atipik otizm mi yoksa uyaran eksikliği mi var?‘, ‘Çocuğumun uyaran eksikliği var Ergoterapiye başvurmalı mıyım?’ ve ‘ Uyaran eksikliği yaşayan çocuğumu evde nasıl desteklerim?’ gibi soru ve şikayetleri ile kurumumuza başvurmaktadır. Bu makalemizde uyaran eksikliği ve Ergoterapi ile alakalı bilgiler bulunmaktadır.
Uyaran eksikliği gelişimin en kritik olduğu evrede (0-3, 3-6 yaş evreleri) normal seyri sürecinde
- Çevresel faktörlerin çocuğun yaşamını etkilemedeki yönünü ve gücünü kaybetmesi
- Özellikle ailenin çocuğuyla etkileşime ve paylaşıma giremeyerek çocuğun yalnızlaşması
- Uyaranlara gerektiği gibi tepki verememesi
- Sosyal etkileşimden uzak, daha basit, aynılık seyredebilecek süreçlere takılarak gelişim dönemlerinin gerisinde kalması
- Asosyal-kapalı, ben merkezci moda girmesidir.
Neden Uyaran Eksikliği?
Erken çocukluk döneminde tutarsız , yoğun yanlış uyaranlar uyaran eksikliğine yol açmaktadır. Çocuklar olgunlaştıkça, dünyalarının çeşitlenmesi, zenginleşmesi gerekir. Yani uyaranları suya benzetebiliriz. Azı yetersizdir, çoğu da sel gibi yıkıcıdır. Sonuç olarak çocuklara gereksinim duydukları ölçüde uyaran verilmelidir. Ergoterapist eşliğinde çocuğun çevresi düzenlenmelidir. Uyaran eksikliğini tetikleyen nedenler aşağıda sıralanmıştır :- Yoğun Televizyon ve Telefon
- Gelişimsel Sorunlar
- Ebeveynlerle Kopuk İletişim
- Duygusal Olarak Desteklenmemek
- Duyusal Uyarımların Bozukluğu
Uyaran Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
- Genel gelişiminde yaşıtlarıyla fark varsa . Mutlaka her çocuğa AGTE veya Denver Gelişimsel değerlendirilmesi yapılmalıdır.
- Göz teması kuruyor ama sadece kendi sınırlarında olunduğunda, kendi istediğinde yapıyorsa
- Sizi kimi zaman anlıyor, kimi zaman anlamıyorsa
- Söylediğinizin anladığı kısmını genellikle kendi istediğinde yapıyorsa.
- Konuşması yaşıtlarına göre geriden geliyorsa
- Konuşmasının anlaşılmasında sıkıntı, bozukluk varsa
- Akranlarıyla iletişiminde problem varsa
- Kendi istediği olmadığında ağlama krizleri, anksiyete krizleri yaşıyorsa
- Yoğun bir şekilde sizinle inatlaşıyor ve çok yüksek direnç gösteriyorsa
- İsmine tercihsel olarak tepki varsa
- Sürekli televizyon izlemek istiyorsa
Uyaran Eksikliği mi? Atipik Otizm mi ?
- Atipik otizmde düzensiz şekilde etkileşimden koparacak ritüel davranışlar vardır. Buna karşın uyaran eksikliğinde uyarıcı davranışlar amaçsız değildir.
- Atipik otizmde çevreyle iletişim yoktur. Buna karşın uyaran eksikliğinde çevreyle iletişim azalmıştır.
- Atipik otizmde isme yönelme nadirdir. Buna karşın uyaran eksikliğinde ismi söylendiğinde yönelme yada tepki vardır.
- Atipik otizmde duygu yansıtma yada duyguların yönetiminde problemler vardır. Buna karşın uyaran eksikliğinde öfke nöbetlerinde duygu geçişlerinde problem yaşanır.
Anne Babalar Ne yapmalı ?
- Özellikle 0-2 yaşları arasında TV/tablet/telefon gibi teknolojik aletlerden uzak tutun.
- Profesyonel yardım almalısınız. Yani uyaran eksikliği tedavisinde Ergoterapistle muhakkak çalışmalısınız.
- Sarılmalar, öpücükler, dokunmak, masaj yapmak, gülümsemek ve konuşmak sevgiyi, sabrı ve dinginliği temsil eden uyarma araçlarıdır. Bu araçlar çocuğunuzla aranızdaki bağı güçlendirmenize yardımcı olacaktır
- Çocuğunuzla konuşurken onun hizasına eğilin ve göz kontağı kurmaya çalışın
- Çocuğunuzu cesaretlendirin
- Çocuğun sosyal gelişimini destekleyin
- Gelişimini takip
